Trip 98 [4] Carbid schieten: immaterieel erfgoed

Dwingeloo, 31 december 2023

Rond Oud en Nieuw wordt er op veel plekken in Nederland – naast het afsteken van vuurwerk en het ‘slepen’ (het meenemen van alles wat los en vast zit) – met carbid geschoten. Vaak gebeurt dit met een stalen melkbus, maar er worden ook regelmatig giertanks of cementmolens ingezet voor deze klus.

Carbid, ook wel calciumcarbide genoemd, is een chemische verbinding van calcium en koolstof. Bij het schieten worden er vrij grote stukken carbid in een melkbus of blikje gedaan. Er wordt water of spuug over carbid gedaan, waardoor een gas, ethyn genoemd, vrijkomt. Als er bij de juiste hoeveelheid gas een vuurtje bij de opening in de melkbus of het blikje wordt gebracht, knalt het deksel een eind weg. De knallen die hierbij zijn te horen, zijn gigantisch en kunnen oplopen tot wel 110 decibel. 

Oliebollen op Camperparc Stee in Lhee

Het is mogelijk dat de traditie van carbidschieten – net als bijvoorbeeld de kerstboom – terug te voeren is op de Germaanse Tijd. Tijdens hun joelfeesten (midwinterfeesten) ontstaken de Germaanse grote vuren. Natuurlijk bestond carbid toen nog niet, maar het idee is hetzelfde: zorgen voor vuur en knallen om boze geesten te verjagen.

Het schieten met carbid kwam op 27 juni 2014 als ‘Carbidschieten in Drenthe’ terecht op de een lijst van vijftig Nederlandse tradities, bekend als de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland. Op deze lijst tradities staan verder bijvoorbeeld feesten als Sinterklaas en Sint-Maarten, de Friese sport fierljeppen, Koningsdag, Allerzielen, het Paasvuur van Espelo, het Alkmaars Ontzet en de Groninger eierbal.

Trip 98 [3] Wandelen naar Dwingeloo

Vanmorgen werd ik om kwart over zeven wakker. Ik dacht dat het nog midden in de nacht zou zijn. Toch maar eruit gegaan om een interview voor Autoweek Campers uit te werken. Het stel met de Scania als camper. Daarmee was ik binnen een uur klaar: het zijn tenslotte maar 450 woorden die ik voor deze rubriek heb. Daarna nog wat foto's gemaakt op Stee in Lhee.

Gisterenavond aten we in de Bospub, op twintig minuten lopen van Camperparc Stee in Lhee. Erg gezellig met z'n vieren, maar de prijs-kwaliteitverhouding daar is niet helemaal in orde, wat mij betreft. Vanmorgen dronken we koffie in 'de huiskamer' op de camperplaats, daarna wandelden we naar Dwingeloo. Rondje om de kerk, een lunch en via een andere route en de Joodse begraafplaats weer naar Stee in Lhee.

Er staat hier ook een stel dat veel camperaars kennen van hun vloggen. Vloggers zijn aan mij niet besteed en na een blik op deze website verandert dat niets. Hoezo, 'avontuur in Oirschot'?

Trip 98 [2] Stee in Lhee loopt vol (campers)

Na een stormachtige en natte nacht keert vanavond de rust weer. Onze vrienden uit Zwolle zijn gearriveerd, met enige vertraging door een storing aan het gaspedaal. De cruise control lijkt uiteindelijk de boosdoener: dit wordt begin volgend jaar hersteld. Ik heb nog een portret (tekst en foto) gemaakt van een stel met een vrachtwagen als camper. We maakten samen een wandeling door Lhee en met z'n vieren aten we in de Bospub. De camperplaats is lekker vol gelopen: op 31/12 zijn alle plaatsen bezet.

Direct naast Stee in Lhee is te zien dat het ook in Drenthe veel heeft geregend. Heel veel, zelfs. Deze landbouwgrond is voorlopig onbegaanbaar.

Trip 98: Op weg naar Dwingelderveld

Ja, ik ben graag op het Dwingelderveld: dat meldde ik al vaker op deze plek. Dit jaar vieren we er Oud en Nieuw, van 28 december 2023 tot en met 2 januari 2024. Op 29 en 30 december zijn ook onze (buscamper)vrienden uit Zwolle hier. We reserveerden alvast de Bospub voor een diner. Midden in de verhuizing, dat wel. Maar dat nieuwe appartement loopt niet weg en we hebben best al aardig wat opgeruimd. Want onze persoonlijke, bij de verhuizer opgeslagen spullen zijn al voor Kerstmis gebracht. Op 5 januari komen de meubelen: dan kunnen we er overnachten. We kregen 'noodgordijnen' van De Gordijnspecialist uit Bergen op Zoom, zodat we niet te kijk liggen in onze slaapkamer - waar mensen langs lopen van of naar een voordeur.

Wat een activiteiten vandaag. Als eerste bijtijds opstaan, want we willen uiterlijk om 11 uur in Culemborg zijn - best een stukje rijden vanaf Rucphen. Eerst de Toyota bij ons nieuwe huis in Wouw parkeren en dan naar de stad aan de Lek. Bij Fort Everdingen foto's gemaakt voor Autoweek Campers. Bij aankomst bleek het hek gesloten. Even gebeld: 'Even aan de eigenaar vragen, ik bel zo terug.' Natuurlijk was het geen probleem: de te fotograferen camper met mensen en honden neergezet en foto's gemaakt.

Einde nomadisch bestaan in zicht

Het einde van ons nomadisch bestaan nadert nu toch rap. Dan is er weer een vaatwasser, in plaats van afwassen in weer en wind. (Ja, kan ook in de camper, maar 'buiten' is veel handiger.)

Nu praktisch iedereen weer is vertrokken hebben wij het grote veld weer voor ons alleen. Op het kleine veld staan nog twee campers. Heerlijk rustig dus... (en privé sanitair ook eigenlijk).

Spiegeltje spiegeltje aan de camper

Langbroek: ons huis voor 'een feestweek'

Zoals eerder vermeld was de schade aan de camperspiegel minimaal. Herstellen was niet mogelijk - de keuze was dus een nieuwe spiegel of blijven rijden met een dichtgeplakte spiegel. Die keuze was niet zo moeilijk. Hoewel... Schadehersteller Van Jaarsveld - sympathiek bedrijf! - in Culemborg (in dit stadje verbleven wij enige tijd) meldde al snel 'dat het geen gewone spiegel' is op onze Ducato. Want: hij is inklapbaar, te verwarmen en er zit ook nog eens een DAB+ antenne in. Samenvattend: het plaatsen van de nieuwe spiegel kostte EUR 975. 

Kerstsfeer op CP Rucphense Weide

De afgelopen week stond de camper naast ons 'vakantiehuis', door de kinderen gehuurd om onze gouden bruiloft te vieren. Een heerlijke week met elke dag activiteiten en ontmoetingen met familie, vrienden en oud-collega's. Vandaag zijn we weer teruggekeerd op ons basiskamp in Rucphen (CP Rucphense Weide). Hier blijven we tot de 28e staan. Oud en Nieuw vieren we in Dwingeloo (CP Stee in Lhee).  

 

Schade - gelukkig slechts kleinigheid

Het was donker en het regende. Desondanks dacht ik achteruit de dijk af te kunnen zakken, de poort naar ons tijdelijke huis was al geopend. Ik had in één spiegel goed zicht en dacht dicht genoeg tegen één kant van de poort te zitten om de andere kant niet te raken. Maar dat was een verkeerde inschatting: de rechterspiegel raakte net de poort. Schade aan de spiegel dus. Alles werkte nog en met transparant tape was het ook nog waterdicht. Maar mooi is anders. Een nieuwe spiegel dus. "Het is even de vraag of we daar snel aan kunnen komen", zei het schadebedrijf in Culemborg - de gemeente waar we tijdelijk verbleven. "Want het is geen gewone spiegel: deze is niet alleen te verwarmen en bewegen, maar ook nog vanaf het dashboard inklapbaar: dat zien we nooit." Maar het bleek mee te vallen: de spiegel was snel binnen en wordt morgen gemonteerd.

 

Isolatiemat helpt

Een buscamper - in ons geval een Adria Twin 640 - koop je niet voor z'n puike isolatie in barre tijden. Nee, dan moet je bijvoorbeeld een Kabe kopen: dan is 20 graden vorst geen enkel probleem. Maar een Hollandse winter, dat gaat best met een 'gewone' buscamper. Mits je enkele maatregelen treft.

Tamelijk hinderlijk vinden wij is het leeglopen van de boiler, zodra het kouder wordt. Binnen is het weliswaar 12 graden, maar toch loopt het kreng leeg - kennelijk is het onder de vloer (de vloerverwarming staat ook nog aan!) kouder dan drie graden. Dus klungelen we nu met een fles water, wat natuurlijk ook gaat.

Wat veel helpt is de isolatie bij de beenruimte, de luchttoevoer van buiten afsluiten en: de Soplair isolatie voor voor- en zijramen. Verwarmen doen we met een elektrisch kacheltje (750W), de vloerverwarming (350W) en de Truma Combi 6E (900W). Als dat niet toereikend is gaat ook het gasgedeelte (LPG) aan. En daarmee redden we het prima. Voor de stroom betalen we hier een vast bedrag. 

Ik verheug me op de sneeuw die voor morgen is beloofd.

 

Kerstsfeer op Rucphense weide

Vanmorgen werd er druk gewerkt toen wij naar ons nieuwe appartement vertrokken, maar bij aankomst zien wij het resultaat: kerstmis! Er zijn waarachtig ook nog enkele campers bij gekomen. Ik heb de ramen van onze bus vóór voorzien van een isolatiemat. Franse makelij, Soplair. Past perfect op de Fiat Ducato.

Vannacht liep de boiler weer eens leeg door de vorstbeveiliging. De kranen op het terrein waren ook bevroren. Nog even en we hebben gelukkig weer een huis om in te wonen. De warmtepomp daar doet het prima, hebben we al gemerkt.

Vandaag kregen we ook de eerste visite: dochter, schoonzoon en hun hond.